zondag 18 december 2016

Boom (1): meer dan mooi wezen




Ongefilterd en van onderen: Robinia, Linde, Beuk, Wilg
Zaterdagochtend weer een geweldige excursie met mijn mede-IVN-ers gedaan, dit keer over bomen.

Meestal loop of fiets je er straal voorbij, zo vanzelfsprekend staan ze om ons heen. Maar als je ze eens echt goed observeert weet je niet wat je ziet. Elke boom heeft zijn eigen organische manier van groeien, wat vaak bizarre en bloedmooie vormen oplevert, zoals hier rechts.

Ik had er eerlijk gezegd geen benul van dat bomen in gemeenschappen leven, elkaar helpen en beschermen. Een Duitse boswachter, Peter Wohlleben, heeft daar zelfs een bestseller over geschreven in 2015. Hij gaat erg ver in zijn beweringen over "het verborgen leven van bomen": bomen kunnen pijn lijden, hebben een geheugen, sluiten vriendschap, leven samen met hun kinderen en communiceren met elkaar. Klinkt als een theorie van zo'n kluizenaar die te lang in zijn eentje in de natuur heeft doorgebracht en ze nu ineens ziet vliegen, niet? Nou, lees dat boek maar 's. Zelfs met mijn flinke dosis scepsis ben ik nu toch behoorlijk aan het twijfelen...

Luchtalg als felgroene sokjes
Veel bomen hadden trouwens felgroene sokjes aan, viel me op. Dat heet (niet erg verrassend:) boomalg en is geen parasiet, maar gewoon een eencellig organisme dat CO2 en water met fotosynthese omzet in suiker om van te leven. Vaak zie je in Nederland algen en (vooral) mossen aan de zuidwestkant van een boom zitten. Die kant van de boom is zijn vochtigste kant, niet alleen omdat onze natte zuidwester er tegenaan slaat, maar ook omdat de boom door de overheersende windrichting een beetje naar het noordoosten overhelt en die kant dus wat meer beschut is tegen de regen. In zonnige gebieden groeien algen en mossen graag aan de noordkant, omdat ze dan minder snel uitdrogen door de zon.

De Linde is goed te herkennen aan zijn kraag, oftewel opschot. Elke boom die zo'n broek van takken aan heeft is vrijwel zeker een Linde.
Aan zijn zigzaggende loten groeien groene knoppen.

Judasoor komt voor in verschillende maten en vormen, heb ik ook geleerd. Donker en bol (zie foto in een eerder blog) of zoals hier plat en lichtbruin. Maar de onderkant is een heel duidelijk herkenningspunt. Voelt als kraakbeen en ziet er oor-achtig uit. Klik hier voor meer info over dat oorzwammetje.


We vonden ook Klaverzuring. Een vrij zeldzaam, eetbaar plantje dat alleen op echt oude bosgrond voorkomt.


Het is ook duidelijk waar Zadkine zijn inspiratie vandaan haalde....



Robinia Zadkinia

Wil je grofweg de leeftijd van een boom weten? Meet zijn omtrek in centimeters en deel die door 3 (Beuk) of 4 (Wilg, groeit sneller).


Het was weer een mooie, leerzame excursie. En uiteraard eindigden we allemaal zoals het hoort, als echte boomknuffelaars...



klik hier voor geinige weetjes en feiten over bomen

zondag 11 december 2016

Door de Westduinen met IVN: Kijk, duin!



Westduin - Bij Kijkduin in Den Haag

Even een korte impressie van een wandeling die wij als aspirant-gidsen vandaag met de "ouderejaars"-IVN-gidsen mochten meelopen. Wij jongerejaars hebben weer een boel geleerd. Prima winterwandelweertje ook: oud-hollandsch met den kop in den frischen zeewind...

Erik Wisse, onze gids, leerde ons van alles over het ontstaan en ontwikkelen van het Westduinse park tot een echt Westduin: van bemesting en geplante bomen, naar meer zandverstuiving, 'arme' grond en dus meer diversiteit. Check zijn blog over de Westduinen: link

Wat ik trouwens al vermoedde is dat al die struiken in de duinen namen hebben. Daar weet ik nu iets meer van. Duindoorn, Meidoorn, Wegedoorn, Duinroos, Rimpelroos. Volgende stap is om ze ook uit elkaar houden...
Nuttig hergebruik: oude bunkers als slaapplaats voor vleermuizen.




De "brievenbus" is aangebracht zodat de beestjes in en uit kunnen vliegen om te schaften.
De Natte Pan in Westduinpark. Mooie plek, waar wij als IVN-ers zelfs nog iets dichterbij mogen komen dan de gewone stervelingen.

Over ontwerp en uitvoering van deze duinpan ("komvormige laagte tussen duinen") is goed nagedacht, tot en met de hellingsgraad van de oever, want padden moeten er tenslotte ook mee kunnen leven. Grote grazers bezoeken de plek ook graag, te zien aan de sporen rond de plas. Volgens de deskundigen komt dit alles behoorlijk dicht in de buurt van het oorspronkelijke duingebied dat hier eeuwen geleden lag.




De lage zon zorgde de hele middag voor een prachtige lichtval op de duinnatuur. Ook op deze Zomereik op rechts, die als enige boom in de omgeving is vergeten om z'n bladeren te laten vallen.



Doornappel. Even aan schudden en er vallen zaadjes in je hand. Heeft weinig nodig om te groeien, dus zo te planten in wat aarde of zand in je tuin of een bak op je balkonnetje. Door indianen werd de plant wel gebruikt om hallucinaties op te wekken. Hmm, interessant, hoor ik je denken. Doe maar niet, bij overdosering is dat zaad dodelijk. Verder zou dit plantje gebruikt zijn door heksen in hun vliegzalf (je weet wel, op de bezem smeren en hup!)
(meer info over dat interessante plantje)

Deze werd door een paar ouderejaars "Radijsbes" genoemd. Maar volgens mij werd ik gewoon ouderwets gefeut! Ik vind namelijk helemaal niets met deze naam op het internet. Het is waarschijnlijk een variant van de Sneeuwbes, de Hancock, als ik me niet vergis. Of laten we het simpel houden en het gewoon houden op de Roze Sneeuwbes.



maandag 5 december 2016

Horen muzikale ervaringen ook in een natuurdagboek?

Nee, eigenlijk niet. Maar vooruit, bij wijze van uitzondering, omdat dit bericht ook gaat over moerasblues en dauwpop. En omdat Cato van Dyck een erg mooi schepsel der natuur is...


My Baby - Down The Rabbit Hole 2016

Hoogste punten en luxeproblemen: mijn muzikale moment van het jaar

Laat ik de handschoen 's oppakken en mezelf een mooie en ingewikkelde vraag stellen: wat is mijn muzikale hoogtepunt van 2016?

Ik ben al vrij lang een trouwe lijstenmaker en elk jaar, zo rond november, begint de druk op te lopen naar dat moeilijke moment dat ik er dan toch echt voor moet gaan zitten. Dat ik moet kiezen. Dat terugkoken tot een top 20, afschuwelijk. En zo pijnlijk ook, want wat een onrecht moet ik zoveel goede muzikanten elk jaar weer aandoen. Eerlijk gezegd zie ik er gewoon als een berg tegen op. Appels, peren, druiven, avocado's, dadels, gewoon niet te vergelijken. Toch zet ik de prestatie elk jaar weer neer. Meedoen is belangrijker dan winnen. Het proces is belangrijker dan het resultaat. Met dat mantra bereik ik net voor de kerst overeenstemming met mezelf en bepaal ik "de lijst".

Een groslijst maken is een eitje. Door het jaar heen gooi ik altijd van alles in mijn Spotify-verzamellijst (dit jaar heel toepasselijk en vernieuwend "Plaatjes 2016" geheten). Van Algerijnse woestijnblues tot Scandinavische emo, van foute Franse hip-hop tot opzwepende postpunk uit Londen, ik smijt het allemaal bij elkaar in een grote soep. Normaal levert dat een redelijk beheersbare lijst van muzikale vruchten op. Maar dit jaar niet. 2016 is anders. Goeie oogst, verbreding van de muzikale horizon, meer tijd, ik weet niet wat het is. Maar de groslijst puilt uit, de albums gutsen over de plinten...

Ja, ik neig ook naar Blackstar - vroeger groot Bowie-fan, posters aan de muur, buttons op m'n jas, dat werk - maar meer om de muzikaal-historisch-emotionele waarde dan de muzikale kwaliteit van het album. Valt dus af. Zelfde geldt voor de albums van Nick Cave en Leonard Cohen. Er is dit jaar voor mij geen album dat de boven alle twijfel verheven titel mag krijgen van "Koning van alle Albums". De Staat, White Denim (waar is-ie in de lijsten!?), Wild Beasts (idem!), Ray Lamontagne (okay, zoet, maar oh moeder, wat een sfeer en kwaliteit) en Radiohead kwamen als mooie prinsen op witte paarden langs draven, maar staken in mijn ogen toch niet het evidente album boven het maaiveld uit. Ook singer-songwriter-achtigen als Joe Volk, Ian Fisher, Andy Shauf, Jono McCleery, Ryley Walker, Brett Dennen en Hugo Oak brachten juweeltjes uit. Anderson .Paak was voor mij onmiskenbaar het debuut van het jaar. Maar er was dit jaar gek genoeg geen album dat me direct in het hart raakte, zoals bijvoorbeeld vorig jaar My Love Is Cool van Wolf Alice. Misschien had de muziekproductie dit jaar als geheel te veel "hoogte" en was er daarom geen "punt" te zien? Ach, ik hou op met duiden, het is wat het is.

Goed, misschien moet ik nu, in plaats van jullie uitvoerig te vertellen wat er voor mij allemaal niet het muzikale moment van het jaar was, eens toe naar wat ik dan wel gekozen heb als mijn moment. Als ik het niet uit de albums kan halen, dan haal ik het toch gewoon uit de concerten waar ik dit jaar ben geweest? Makkelijker gezegd dan gedaan, want ook daar kom ik in luxeproblemen. Nog nooit eerder had ik zo'n vol concertprogramma: Dauwpop, Down The Rabbit Hole, North Sea Jazz, Lowlands, London Calling, Into The Great Wide Open en zo rechts en links nog wat concertjes van grote en kleine namen. Ik probeer met deze opsomming geen indruk, maar een punt te maken: als ik zoveel ongelooflijk mooie live optredens heb gezien en er tóch één concert duidelijk bovenuit vond stijgen, dan moet die ene show wel een heel bijzondere ervaring zijn geweest. En dat was-ie ook.

Het voorproefje kwam op Dauwpop en het hoofdgerecht op Down The Rabbit Hole, nota bene met ingrediënten van eigen bodem: My Baby. Hun zuigende moerasblues, met zijn malende kadans en broeierige soul, bliezen me volledig omver. De stoer-zwoele frontwoman Cato van Dyck raakte elk nummer in een intense muzikale dialoog verwikkeld met de strakke en verslavende riffs van voodoo-gitarist (compleet met witte facepaint) Daniel "Da Freeze" Johnston en de stampende drums van haar broer Joost. Haar kristalheldere uithalen gingen door merg en been. Er stroomde pure energie van het podium. My Baby raakte, lokte, streelde, beukte en wiegde mij en iedere andere festivalganger die het geluk had aanwezig te zijn. Geen optreden, een sensatie. Ik had ze hiervoor een paar keer gezien in kleine zalen en zat 'm voor het optreden te knijpen of ze de Hotot wel aankonden. Nou, met gemak. De virtuele partydrugs die dit keer bij wijze van bonus over het publiek heen werden gestrooid maakten het compleet. Een oprecht weergaloos optreden, een heerlijke muzikale hypnose, die ik nooit meer zal vergeten.

Gelukkig, toch nog een hoogstepunt tussen alle hoogtepunten.

Beeld en geluid van My Baby:


Dauwpop 2016 hieronder (eigen opname) ⟱